Είναι πολύ σημαντικό ο καθένας από μας να γνωρίζει τα βασικά για κάποιες παθήσεις και ότι μπορεί να τις αποφύγει αλλάζοντας λίγα πράγματα στον τρόπο ζωής του. Η οστεοπόρωση είναι μια από αυτές τις παθήσεις και αφορά τα οστά τα οποία χάνουν την πυκνότητά τους και γίνονται πορώδη και εύθραυστα. Όσο η ασθένεια προχωράει τόσο μειώνεται η αντοχή του οστού και έτσι αυξάνεται η πιθανότητα κατάγματος το οποίο συμβαίνει συνήθως στην σπονδυλική στήλη και στα άκρα.
Η οστεοπόρωση ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανδρών και γυναικών σ’όλο τον κόσμο ενώ σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Ιδρύματος Ρευματολογικών Ερευνών το 28,4% των Ελληνίδων 50 ετών και πάνω παρουσιάζουν οστεοπόρωση και το 42,5% οστεοπενία, δηλαδή μειωμένη πυκνότητα των οστών! Η οστεοπόρωση είναι πολύ σοβαρή ασθένεια γιατί τα κατάγματα που συνεπάγεται προκαλούν παγκοσμίως τη δεύτερη αιτία σωματικής ανικανότητας και θνητότητας και για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε πώς μπορούμε να την αποφύγουμε ή να καθυστερήσουμε την εμφάνισή της.
———-
Τα οστά μας
Τα οστά μας είναι ζωντανά και όπως και οι υπόλοιποι ιστοί του σώματός μας είναι ενεργά καθώς αποδομούνται και αναδομούνται συνεχώς. Καθώς διανύουμε την παιδική μας ηλικία τα οστά αναπτύσσονται, ενώ κατά τις αρχές της δεύτερης δεκαετίας της ζωής μας έχουν την μέγιστη πυκνότητά τους. Καθώς όμως μεγαλώνουμε και ιδιαίτερα από τα 50 έτη κι έπειτα – σε μεγαλύτερο βαθμό στις γυναίκες και σε μικρότερο στους άνδρες- κάθε χρόνο χάνεται ένα ποσοστό της οστικής μάζας το οποίο δεν αναπληρώνεται. Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της οστικής μάζας που χάνεται, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης της οστεοπόρωσης.
—–
Τα αίτια
Δυστυχώς τα αίτια της οστεοπόρωσης είναι πολλά – ένα μέρος τους έχει να κάνει με την λειτουργία του οργανισμού μας και την κατάσταση της υγείας μας ενώ ένα άλλο μέρος τους έχει να κάνει με τον τρόπο ζωής μας και τις επιλογές μας… Πιο συγκεκριμένα:
—–
Αίτια που οφείλονται στην λειτουργία του οργανισμού μας και στην κατάσταση της υγείας μας:
- Κληρονομικότητα
- Το γυναικείο φύλο
- Η ηλικία άνω των 50 ετών
- Η εμμηνόπαυση
- Η καθημερινή λήψη γλυκοκορτικοειδών (όπως η κορτιζόνη) για μεγάλο χρονικό διάστημα – πάνω από 3 μήνες
- Νοσήματα όπως: ο υπερθυρεοειδισμός, ο υπερπαραθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο υπογοναδισμός, σύνδρομα δυσαπορρόφησης όπως η κοιλιοκάκη.
Αίτια που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας:
- Διατροφή φτωχή σε ασβέστιο ή / και βιταμίνη D
- Έλλειψη σωματικής άσκησης
- Χαμηλό σωματικό βάρος
- Κάπνισμα
- Μεγάλη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση της οστεοπόρωσης γίνεται με μία απλή, ακίνδυνη και ανώδυνη εξέταση που καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία: την μέτρηση οστικής πυκνότητας. Όλες οι γυναίκες άνω των 65 ετών και όλοι οι άνδρες άνω των 70 ετών πρέπει να κάνουν μέτρηση οστικής πυκνότητας. Επίσης, μέτρηση θα πρέπει να κάνουν και τα άτομα οποιασδήποτε ηλικίας που έχουν υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα ή έχουν αυξημένους παράγοντες κινδύνου.
–
Πώς θα αποφύγετε την οστεοπόρωση
Κατ’αρχάς η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, άρα όσο πιο γερά οστά φτιάξει κανείς κατά την παιδική, εφηβική και νεανική ηλικία τόσο πιο πολύ προστατεύεται από αυτή την πάθηση. Έπειτα, μεγαλώνοντας είναι πάρα πολύ σημαντικό να φροντίσει κανείς ώστε να μην χάνει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου από τον οργανισμό του. Για να πετύχει κανείς όλα αυτά θα πρέπει να ακολουθεί ένα τρόπο ζωής που να περιλαμβάνει τα παρακάτω:
- Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο
- Διατροφή με ποικιλία, μέτρο και ισορροπία
- Αποφυγή στερητικών και απότομων διαιτών
- Διατήρηση υγιούς βάρους με δείκτη μάζας σώματος άνω του 19Kg/m2. Ελλειποβαρείς και αδύνατες γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν οστεοπόρωση σε σχέση με γυναίκες φυσιολογικού βάρους ή υπέρβαρες.
- Τακτική άσκηση
- Αποχή από το κάπνισμα
- Αποχή από καταχρήσεις (όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καφέ)
Πηγές
-Andrianakos A, Trontzas P, Georgountzos A, et al. Prevalence of osteoporosis and osteopenia in Greek women: A population based study. Scand J Rheumatol 2000;29 Suppl 114:P109.
-Prentice A. Diet, nutrition and the prevention of osteoporosis. Public Health Nutr 2004;7:227–243
-Miggiano GA, Gagliardi L. Diet, nutrition and bone health. Clin Ter 2005; 156:47–56
-Ελληνικό Σύλλογος Υποστήριξης Ασθενών με Οστεοπόρωση www.osteocare.gr
-Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας. www.elire.gr
-Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρία http://www.endo.gr
-Prentice A. Diet, nutrition and the prevention of osteoporosis. Public Health Nutr 2004;7:227–243
-Miggiano GA, Gagliardi L. Diet, nutrition and bone health. Clin Ter 2005; 156:47–56
-Ελληνικό Σύλλογος Υποστήριξης Ασθενών με Οστεοπόρωση www.osteocare.gr
-Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας. www.elire.gr
-Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρία http://www.endo.gr
Το άρθρο έγραψε η Ζακχαίου Κυριακή Διατροφολόγος – Βιοχημικός