Αντικολλητικά σκεύη – τι να προσέξετε

nonstick_1

Τα αντικολλητικά σκεύη είναι ιδιαίτερα δημοφιλή, καθώς είναι ζητούμενο όλων το εύκολο, γρήγορο και χωρίς λιπαρά ψήσιμο, είναι όμως και ασφαλή; Από το 1958 που εμφανίστηκαν σητν αγορά α πρώτα αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη επιφάνειας Τεφλόν (Teflon), πολλές άλλες αντικολλητικές επιφάνειες έχουν κατασκευαστεί.  Ενώ όμως οι ιδιότητές  τους τα κάνουν πολύ δελεαστικά, καλό είναι να είμαστε προσεκτικοί στην χρήση τους,  καθώς οι λάθος χειρισμοί μπορεί να τα κάνουν ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία μας. Ας δούμε όμως όσον αφορά τα Αντικολλητικά σκεύη – τι να προσέξετε, ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την λάθος χρήση τους, πώς να προστατευτούμε και τι εναλλακτικές έχουμε.

Το Τεφλόν και το PFOA

Το Τεφλόν είναι μια τεχνητή χημική ουσία με το όνομα “πολυτετραφλουοροαιθυλένιο ” (PTFE). Σαν ουσία, είναι πάρα πολύ σταθερή, δεν αλληλεπιδρά με άλλες χημικές ουσίες και έχει την ιδιότητα να είναι πάρα πολύ «γλιστερή», γι’αυτό και κάνει εφικτό το ψήσιμο χωρίς πρόσθετες λιπαρές ουσίες. Το Τεφλόν από μόνο του δεν εγκυμονεί κίνδυνους για την υγεία, ωστόσο, μία άλλη ουσία, το «υπερφθορο-οκτανοϊκό οξύ» (PFOA), γνωστό και ως C8, που χρησιμοποιείται κατά την διάρκεια της παρασκευής του Τεφλόν, μπορεί να είναι επικίνδυνη. Το πρόβλημα ενδέχεται να δημιουργείται όταν τα σκεύη αυτά υπερθερμανθούν με αποτέλεσμα να απελευθερώσουν καπνό που περιέχει την ουσία PFOA. Η ουσία αυτή όταν εισπνέεται από τον άνθρωπο σε μεγάλο βαθμό προκαλεί συμπτώματα κρυολογήματος, ενώ μπορεί να αποβεί θανατηφόρο για πουλιά που τυχόν υπάρχουν μέσα στην κουζίνα!
nonstick3
Επιπλέον έρευνες έχουν δείξει ότι υψηλά επίπεδα της ουσίας αυτής στον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, σε ορμονικές διαταραχές και υπογονιμότητα. Παρόλα αυτά οι πληροφορίες είναι αντικρουόμενες καθώς σύμφωνα με την Αμερικάνικη Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA), τα στοιχεία δεν δείχνουν ότι η οικιακή χρήση μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στον καταναλωτή και δεν συστήνεται καμία συγκεκριμένη προσοχή στην χρήση τους για την προστασία της υγείας του καταναλωτή.

Ανακοίνωση Αμερικάνικης Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος
Consumer products made with fluoropolymers and fluorinated telomers, such as Teflon and other trademark products, are not PFOA. PFOA is used as a processing aid in the manufacture of fluoropolymers and can be also be produced by the breakdown of some fluorinated telomers. The information that EPA has available does not indicate that the routine use of consumer products poses a concern. At present, the EPA does not recommend any steps for consumers to take to reduce exposures to PFOA.
Καταναλωτικά προϊόντα φτιαγμένα με φθοροπολυμερή και φθοριωμένα τελομερή , όπως Teflon και άλλα προϊόντα εμπορικού σήματος , δεν είναι PFOA . Το PFOA χρησιμοποιείται σαν ένα βοήθημα επεξεργασίας για την παραγωγή των φθοριούχων πολυμερών και μπορεί να παραχθεί με τη διάσπαση κάποιων φθοριούχων τελομερών . Οι πληροφορίες που ο οργανισμός EPA έχει στη διάθεσή του δεν δείχνουν ότι η συστηματική χρησιμοποίηση των καταναλωτικών προϊόντων αυτών αποτελεί ανησυχία. Προς το παρόν , η EPA δεν συνιστά στους καταναλωτές  καμία ενέργεια προφύλαξης προκειμένου να μειώσουν την έκθεσή τους στην ουσία PFOA”

Αντικολλητικές επιφάνειες χωρίς PFOA

Παρόλα αυτά, επειδή όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά, οι κίνδυνοι που μπορεί να προκαλούνται στην υγεία από την ουσία αυτή, οδήγησε στην κατασκευή νέων αντικολλητικών επιφανειών χωρίς PFOA. Συνήθως οι επιφάνειες αυτές έχουν κεραμική επίστρωση και οι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι δεν εκπέμπουν τοξικές ουσίες στο περιβάλλον, στην τροφή και στον άνθρωπο. Ωστόσο, η κάθε εταιρία παράγει διαφορετική κεραμική επίστρωση με αποτέλεσμα να μην είναι όλες το ίδιο ποιοτικές. Πολλές απ’αυτές δεν είναι ανθεκτικές στην χρήση και πολύ σύντομα φθείρονται με αποτέλεσμα να χάνουν την αντικολλητική τους ιδιότητα. Επιπλέον, οι γνώμες διίστανται σχετικά με το αν αυτά τα σκεύη είναι όντως υγιεινά, καθώς δεν έχουν δοκιμαστεί ακόμη εκτενώς και δεν έχουν ερευνηθεί τόσο όσο τα άλλα, επιφάνειας Τεφλόν, για να μπορέσουμε να διαπιστώσουμε εάν είναι απόλυτα ασφαλή.
nonstick2
Συνεπώς, σε περίπτωση που αποφασίσουμε να αγοράσουμε ένα αντικολλητικό σκεύος, είτε αυτό περιέχει PFOA είτε όχι, θα πρέπει να γνωρίζουμε τον καλύτερο τρόπο χειρισμού του ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες μεταφοράς τοξικών ουσιών στο φαγητό και σ’εμάς, ως επίσης και τρόπους για να διατηρήσουμε άθικτη την αντικολλητική του επιφάνεια.

Οδηγίες ασφαλούς χρήσης για αντικολλητικά σκεύη

1. Πριν την πρώτη χρήση, σκουπίστε με ένα μαλακό πανί καλά το σκεύος και κατόπιν καθαρίστε το βράζοντας νερό στο εσωτερικό του.

2. Στεγνώστε το, αλείψτε το ομοιόμορφα με λάδι και αφήστε το να ζεσταθεί για λίγο στην εστία (π.χ τηγάνι) ή στον φούρνο (π.χ γάστρα).

3. Έπειτα, πλύνετε το σκεύος με ζεστό νερό και αλείψτε το εσωτερικό του με λάδι.

4. Κατά την χρήση, μην υπερθερμαίνετε το σκεύος – η θερμοκρασία ψησίματος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τους 2600C. Επίσης, μην το θερμαίνετε όταν είναι άδειο ή με λάδι σε υψηλή θερμοκρασία για πάνω από 2 λεπτά.

5. Κατά την χρήση να έχετε ανοιχτό τον απορροφητήρα και να αερίζετε καλά το χώρο.

6. Για να μην γδάρετε την αντικολλητική επιφάνεια, μην κόβετε με μαχαίρι το φαγητό μέσα στο σκεύος, μην χρησιμοποιείτε μεταλλικά ή αιχμηρά αντικείμενα για το ανακάτεμα του φαγητού και μην χρησιμοποιείτε το σκεύος ως αποθηκευτικό χώρο για άλλα αντικείμενα.

7. Χρησιμοποιείτε μόνο εργαλεία κουζίνας από άκαυστο πλαστικό ή σιλικόνης ή ξύλο.

8. Μετά την χρήση, μουλιάστε το σκεύος σε ζεστό νερό και κατόπιν καθαρίστε το χρησιμοποιώντας μόνο την μαλακή πλευρά από το σφουγγαράκι.

Πηγές
American Cancer Society
US Environmental Protection Agency
Kyle Steenland, et al. Epidemiologic Evidence on the Health Effects of Perfluorooctanoic Acid (PFOA). Environmental Health Perspectives. 2010 August; 118(8)1100
David Melzer, et al. Association between Serum Perfluorooctanoic Acid (PFOA) and Thyroid Disease in the U.S. National Health and Nutrition Examination Survey. Environmental Health Perspectives. 2010 May; 118(5)686
www.dupont.com
www.pal.gr

Το άρθρο έγραψε η Ζακχαίου Κυριακή Διατροφολόγος – Βιοχημικός.  Βρείτε μας στο Instagram, στο Facebookκαι στο Tik Tok.

2 Comments on this article. Feel free to join this conversation.

  1. ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΝΕΟΚΛΕΟΥΣ March 13, 2020 at 8:46 am - Reply

    προσοχή μεγάλη στα αντικολλητικά με τεφλόν. Η δικαστική διαμάχη συνεχίζεται μέχρι σήμερα και οι αποζημιώσεις για τερατογεννέσεις , καρκίνους και άλλα, αγγίζουν προς το παρόν τα 670 εκατομμύρια δολλάρια. Στραφείτε σε άλλα αντικολλητικά. Ηδη η Ε.Ε. έχει στραφεί στην πλήρη απαγόρευση της ουσίας. Το τεφλόν αφήνει ίχνη ακόμη και σε θερμοκρασία 70 βαθμών.

    • Κυριακή Ζακχαίου March 17, 2020 at 3:59 pm - Reply

      Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, γιάυτό και έγραψα το συγκεκριμένο άρθρο. Σας ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο σας.

Leave A Response