Στις μέρες μας πλέον το μπακάλικο έχει αντικατασταθεί από το supermarketαλλάζοντας έτσι κατά πολύ τον τρόπο αλλά και την αντίληψή μας γύρω από την κατανάλωση. Οι υπεραγορές δεν είναι τόσο «αθώες» όσο ο μπακάλης της γειτονιάς μας. Πίσω από τα φώτα, τα χρώματα, τα αρώματα και τη μουσική κρύβεται μία ολόκληρη επιστήμη η οποία έχει ως σκοπό να μας ωθήσει στην υπερκατανάλωση. Τα πάντα, μέσα στο super market είναι τοποθετημένα λεπτομερώς και με προσοχή. Λίγα μόνο παραδείγματα είναι τα παρακάτω και είναι αρκετά για να σας βάλουν σε σκέψεις:
- Η σειρά στην οποία βρίσκουμε τα προϊόντα είναι τέτοια ώστε να γυρίσουμε όλο τον χώρο του καταστήματος. Θα έχετε παρατηρήσει ότι σε δυόροφα καταστήματα πολλά είδη πρώτης ανάγκης βρίσκονται στο βάθος του 2ου ορόφου!
- Τα προϊόντα που προωθούνται περισσότερο είναι τοποθετημένα στο ύψος των ματιών μας ώστε είναι άμεσα ορατά, ενώ άλλα είναι τοποθετημένα πολύ ψηλά ή πολύ χαμηλά ώστε να είναι δύσκολο να τα δούμε με την πρώτη ματιά.
- Η μουσική έχει σκοπό να μας χαλαρώσει και να μας δημιουργήσει ευχάριστη διάθεση ώστε να καταναλώσουμε περισσότερο.
- Τα αρώματα ψημένων φαγητών μας ανοίγουν την όρεξη και μας ωθούν στην αγορά επιπλέον τροφίμων.
- Στα περισσότερα super market τοποθετούνται στην αρχή τα φρούτα και τα λαχανικά ώστε έχοντας επιλέξει πρώτα αυτές τις υγιεινές τροφές να προσανατολιστούμε στην συνέχεια στην επιλογή ανθυγιεινών τροφών με λιγότερες ενοχές.
Αναρωτιέμαι ποια θα είναι τα αποτελέσματα στα υπάρχοντα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την διατροφή και την υπερκατανάλωση τροφής όπως η παχυσαρκία, η υπερλιπιδαιμία και ο διαβήτης τύπου 2, αλλά και ποια θα είναι η αντίδραση των παιδιών και των νέων στους «ψαγμένους» αυτούς τρόπους προώθησης; Εάν το Neuromarketingαποτελεί όντως τρόπο να διαβάζεται το μυαλό μας πώς μπορούμε τελικά να προστατευτούμε; Σίγουρα οι απαντήσεις θα έρθουν στο μέλλον, ωστόσο για αρχή, κάποια προστατευτικά μέτρα μπορείτε να βρείτε στο άρθρο «10 μικρά μυστικά για να μην πετάμε τρόφιμα» στο οποίο αναφέρονται τρόποι για να αποφύγουμε την υπερκατανάλωση στα s.m. Άλλο όπλο προστασίας είναι η ενημέρωσή μας γύρω από τους νέους τρόπους προώθησης και η εγρήγορσή μας η οποία μπορεί να μας οδηγεί σε δεύτερη σκέψη πριν βάλουμε ένα επιπλέον προϊόν στο καλάθι αγορών μας.
Πολύ ενδιαφέρον! Μία από τις εφαρμογές του Data Mining (Εξόρυξη Δεδομένων) στην πληροφορική είναι η βέλτιστη κατανομή των προϊόντων στα ράφια για την επίτευξη της μέγιστης κατανάλωσης. Αυτό γίνεται με ισχυρά εργαλεία στατιστικής ανάλυσης των καταναλωτικών συνηθειών με βάση τις αποδείξεις που κόβονται στα ταμεία. Γενικά παίζει πολύ ανάλυση και το data mining αποτελεί ολόκληρο κλάδο της Στατιστικής και της Πληροφορικής. Σίγουρα δεν είναι όλα τόσο αθώα, ούτε τυχαία!